Decyzja agencji ratingowej Standard & Poor’s o obniżeniu oceny ratingowej Polski jest niezrozumiała z punktu widzenia analizy ekonomicznej i finansowej. Decyzja ta jest sprzeczna z ocenami pozostałych agencji ratingowych, największych międzynarodowych instytucji finansowych oraz uczestników rynków finansowych. Jest tym bardziej niezrozumiała, że nie została poprzedzona zmianą perspektywy oceny ratingowej, która przed decyzją agencji S&P była pozytywna. W opinii MF rozczarowujące jest podejście agencji do kwestii dialogu ze stroną polską w celu wyjaśnienia wątpliwości zgłaszanych przez agencje do tzw. klimatu politycznego.
15 stycznia 2016 r. agencja ratingowa Standard & Poor’s ogłosiła decyzję o obniżeniu oceny ratingowej Polski z A- do BBB+ dla długoterminowych zobowiązań w walutach obcych oraz z A/A-1 do A-/A-2 dla odpowiednio długo i krótkoterminowych zobowiązań w walucie lokalnej. Jednocześnie zmieniona została perspektywa ratingu z pozytywnej na negatywną.
Po decyzji S&P swoją ocenę wydała agencja Fitch. Utrzymała ona rating Polski na dotychczasowym poziomie A- oraz A (odpowiednio dla zobowiązań w walutach obcych i w walucie krajowej) z perspektywą stabilną, natomiast agencja Moody’s, mimo wskazania 15 stycznia 2016 r. jako możliwej daty ogłoszenia oceny ratingowej Polski, nie widziała powodów do przygotowania i publikacji nowego raportu zawierającego analizę polskiej sytuacji. Również pozostałe agencje oceniające Polskę nie zmieniły ratingu ani perspektywy (ostatni raport japońskiej agencji JCR pochodzi z 25 lutego 2015 r., japońskiej R&I z 18 września 2015 r., a kanadyjskiej DBRS z 11 grudnia 2015 r.).
Z raportu uzasadniającego decyzję S&P wynika, że agencja od ostatniego swojego raportu na temat Polski z sierpnia 2015 r. nie zmieniła ocen Polski w żadnym z kluczowych kryteriów dla oceny ratingowej stosowanych przez agencję według swojej metodologii. Podtrzymała neutralną ocenę uwarunkowań instytucjonalnych, polityki fiskalnej, sytuacji makroekonomicznej oraz otoczenia zewnętrznego. Jednocześnie, podobnie jak w poprzednim raporcie, jako silny punkt wskazała politykę monetarną.
Średnioterminowe projekcje S&P odnośnie wzrostu gospodarczego nie odbiegają istotnie od prognoz pozostałych agencji ratingowych i instytucji międzynarodowych. Opublikowane 8 stycznia 2016 r. projekcje Banku Światowego pokazują, że Polska osiągnie najwyższy wzrost PKB w regionie. Podobną ocenę Polski zaprezentował 13 stycznia 2016 r. Międzynarodowy Fundusz Walutowy stwierdzając: „Obowiązkowy przegląd (…) potwierdził silne fundamenty polskiej gospodarki oraz właściwą politykę makroekonomiczną”. Tym samym Międzynarodowy Fundusz Walutowy potwierdził przedłużenie Polsce dostępu do Elastycznej Linii Kredytowej (w obniżonej na wniosek Polski kwocie 17,9 mld USD), która dostępna jest tylko dla krajów o wyjątkowo stabilnych fundamentach makroekonomicznych i skutecznej polityce gospodarczej.
Agencja S&P zwraca w swoim raporcie również uwagę na inne wskaźniki makroekonomiczne i fiskalne, prognozując dalszą ich poprawę lub stabilizację w perspektywie najbliższych 4 lat. Zdaniem agencji stabilna ma być sytuacja budżetowa i zadłużenie, które w relacji do PKB ma pozostawać w przedziale 51,7-52,0 % PKB w tym samym okresie). Ujemny bilans obrotów bieżących pozostawać ma w bezpiecznych granicach 1,3-1,8 % PKB, bezrobocie ma spaść do 7,7 % w 2019 r., inwestycje wzrosnąć z 20,7 % PKB w 2016 r. do 21,6 % w 2019 r. Podobnie mają wzrosnąć oszczędności (z 19,4% PKB w 2016 r. do 19,9 % w 2019 r.) i eksport (z 48,9 % PKB w 2016 r. do 49,9 % w 2019 r.), a bezpośrednie inwestycje zagraniczne ustabilizować się na poziomie 1,2 % PKB.
Ten sam ton ma oświadczenie przedstawiciela MFW z 13 stycznia 2016 r., w którym stwierdzono, że w Polsce „zmniejszył się deficyt na rachunku bieżącym, jeszcze bardziej wzmacniając fundamenty gospodarcze, podczas gdy rezerwy walutowe pozostają na adekwatnym poziomie. Konsolidacja fiskalna doprowadziła do zakończenia procedury nadmiernego deficytu, a dług publiczny jest zrównoważony. System bankowy jest płynny, rentowny i dobrze dokapitalizowany, a ramy sektora finansowego zostały jeszcze bardziej wzmocnione”.
Rynek finansowy wyceniał ryzyko Polski zgodnie z oceną pozostałych agencji, Banku Światowego i MFW, czego potwierdzeniem są ostatnie dobre wyniki sprzedaży obligacji skarbowych – na przetargu 7 stycznia 2016 r. sprzedane zostały obligacje 5-letnie o wartości 4,55 mld zł przy popycie 7,24 mld i rentowności 2,38 %; 8 stycznia 2016 r. przeprowadzona została emisja 2 transz długoterminowych obligacji na rynku euro: 10-letnich o wartości 1 mld EUR i rentowności 1,54 % oraz 20-letnich o wartości 0,75 mld EUR i rentowności 2,47 %. Łączny popyt inwestorów wyniósł 2,3 mld EUR. Na pogorszenie oceny kredytowej Polski nie wskazują również kwotowania Credit Default Swaps, które w okresie ostatnich kilku miesięcy kształtowały się na poziomie około 70-80 punków bazowych dla kontraktów 5-letnich. Uczestnicy rynków finansowych jeszcze 14.01.2016 r. szacowali jedynie prawdopodobieństwo obniżenia przez agencje S&P perspektywy ratingu na poziomie tylko 30 % (wg ankiety agencji informacyjnej Reuters). Możliwość obniżenia samej oceny ratingowej Polski nikomu z uczestników rynku nie przyszła nawet na myśl.
Argumenty przytaczane przez S&P, mające uzasadniać podjętą decyzję o obniżeniu ratingu, dotyczą tylko sfery zmian politycznych w Polsce. S&P nie zgłaszał tych problemów do omówienia ani w grudniu, gdy odbywała się konferencja telefoniczna z przedstawicielami Polski, ani do chwili obecnej. Ministerstwo Finansów deklarowało otwartość na dyskusję odnośnie wątpliwości agencji dotyczące oceny ryzyka politycznego Polski, jaka to dyskusja zgodnie z umową zawartą z agencją powinna mieć miejsce przed podjęciem decyzji o zmianie ratingu. Dyskusja taka przed ogłoszeniem decyzji przez agencję jednak się nie odbyła.
S&P w ostatnich latach dokonywało już niestandardowych i kontrowersyjnych decyzji, z których najbardziej znamienną było obniżenie (i utrzymanie na obniżonym poziomie do chwili obecnej) ratingu USA w sierpniu 2011 r. (jako jedyna agencja z tzw. wielkiej trójki). Przy czym tamta decyzja poprzedzona była standardowo w pierwszej kolejności zmianą pespektywy oceny ratingowej do negatywnej, a dopiero później obniżeniem samego ratingu.
Za:MF
Łódź, Siewna 15, piętro V, pokój 10, (42) 661-94-69, 288-10-60, 288-10-69. Prosta droga do dobrej księgowości. Różnorodność płci w miejscu pracy. Zjawiska związane z różnorodnością płci mogą wpływać na wyniki przedsiębiorstwa, dlatego tak ważne jest ich zrozumienie. Jak kształtuje się różnorodność płci w miejscu pracy? Komentowanie nie jest możliwe. Urlopy dla rodziców – najważniejsze informacje. 17 czerwca minął rok od wprowadzenia urlopów rodzicielskich. Dzięki zmianom w prawie pracy rodzice mogą przebywać na urlopach uprawniających do zasiłku macierzyńskiego po narodzinach dziecka do 52 tygodni. Wcześniej urlop macierzyński i dodatkowy urlop macierzyński łącznie wynosiły jedynie 26 tygodni. Komentowanie nie jest możliwe. Pozapłacowe koszty pracy w Polsce rosną najszybciej w UE? Pozapłacowe koszty pracy w Polsce rosną niemal najszybciej w całej Unii Europejskiej. Rosną nawet szybciej od wynagrodzeń. Komentowanie nie jest możliwe. Emeryci i renciści bez prawa do zasiłku chorobowego – wyrok TK. Po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego osobom niezdolnym do pracy, które mają ustalone prawo do emerytury bądź renty z tytułu niezdolności do pracy zasiłek chorobowy nie przysługuje. Przepis ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa jest zgodny z konstytucją. Stwierdził tak Trybunał Konstytucyjny. Komentowanie nie jest możliwe. Odliczenie VAT z duplikatu faktury w 2014 roku. Jeżeli faktura uległa zniszczeniu lub zaginęła, zanim dotarła do nabywcy, prawo do odliczenia VAT powstaje w okresie rozliczeniowym powstania obowiązku podatkowego (u sprzedawcy), nie wcześniej jednak niż w okresie rozliczeniowym otrzymania duplikatu. Komentowanie nie jest możliwe. Refundacja kosztów zatrudnienia młodocianych. Przedsiębiorcy, którzy chcą zatrudnić osoby bezrobotne, młodociane do 30 roku życia i skierowane do pracy przez powiatowy urząd pracy a dodatkowo podejmujące pracę po raz pierwszy mogą ubiegać się o refundację kosztów zatrudnienia. W szczególności dotyczy to refundacji składek na ubezpieczenia społeczne. Komentowanie nie jest możliwe. W 2013 roku wyłudzono z budżetu państwa co najmniej 15 mld zł zwrotu VAT. W zeszłym roku budżet państwa wypłacił kasowo prawie 80 mld zł z tytułu zwrotów podatku od towarów i usług. Był to rekord w historii, zarówno nominalny jak i realny. Komentowanie nie jest możliwe. Zmiana Ordynacji podatkowej na Kodeks podatkowy – co to oznacza? Ministerstwo Finansów nie ustaje w tworzeniu nowej rzeczywistości podatkowej. Rozpoczęto bowiem prace nad sporządzeniem projektu nowego Kodeksu podatkowego, który miałby zastąpić obecnie stojącą na czele polskiego prawa podatkowego – Ordynację podatkową. Komentowanie nie jest możliwe. Nowelizacja KSH – zmiany w spółce z o. Aktualnie prowadzone są prace nad nowelizacją Kodeksu spółek handlowych. Zmiany w ustawie mają m. ułatwić prowadzenie działalności gospodarczej w ramach spółki z o. oraz uelastycznić jej strukturę majątkową. Nowe przepisy wywrą wpływ także na inne ustawy, w tym podatkowe oraz o rachunkowości, których przepisy będą dostosowane pod nowe regulacje. Komentowanie nie jest możliwe. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie i zatrudnienie w maju 2014 r. 17 czerwca 2014 r. Prezes Głównego Urzędu Statystycznego podał przeciętne miesięczne wynagrodzenie i zatrudnienie w Polsce z maja tego roku. Komentowanie nie jest możliwe. Prosta droga do dobrej księgowości. Różnorodność płci w miejscu pracy. Urlopy dla rodziców – najważniejsze informacje. Pozapłacowe koszty pracy w Polsce rosną najszybciej w UE? Emeryci i renciści bez prawa do zasiłku chorobowego – wyrok TK. Odliczenie VAT z duplikatu faktury w 2014 roku. Refundacja kosztów zatrudnienia młodocianych. W 2013 roku wyłudzono z budżetu państwa co najmniej 15 mld zł zwrotu VAT. Zmiana Ordynacji podatkowej na Kodeks podatkowy – co to oznacza? Nowelizacja KSH – zmiany w spółce z o. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie i zatrudnienie w maju 2014 r. świadectwa pracy świadectw
Komunikat NBP dot. zmiany ratingu przez S&P
W związku z opublikowaniem przez S&P informacji o zmianie ratingu Narodowy Bank Polski chciałby zwrócić uwagę na następujące fakty:
Polska gospodarka charakteryzuje się silnymi fundamentami i dużą stabilnością makroekonomiczną. Wzrost gospodarczy jest stabilny i zbliżony do potencjalnego tempa wzrostu. Deficyt na rachunku bieżącym zmniejszył się w ostatnich latach, a rezerwy dewizowe NBP pozostają na wysokim poziomie.
Konsolidacja fiskalna doprowadziła do zdjęcia z Polski procedury nadmiernego deficytu w 2015. Według „Opinii RPP do projektu budżetu na rok 2016” nie prowadzi on do wzrostu nierównowagi finansów publicznych w 2016 r. NBP przewiduje, że deficyt sektora instytucji rządowych i samorządowych do PKB ukształtuje się na poziomie zbliżonym do założonego w ustawie, czyli 2,8 proc. Zdaniem RPP, przewidziane w projekcie budżetu zmiany w polityce fiskalnej mogą utrudniać utrzymanie deficytu na właściwym poziomie w następnych latach, chyba że pojawią się nowe, stabilne źródła dochodów budżetowych.
Obserwowana deflacja ma charakter przejściowy powodowany czynnikami zewnętrznymi i nie ma dotychczas negatywnych skutków dla wzrostu i równowagi gospodarczej. NBP przewiduje stopniowy wzrost inflacji w nadchodzącym roku.
Właściwa realizacja polityki pieniężnej i tym samym odpowiedniej polityki gospodarczej może być realizowana tylko w warunkach pełnej niezależności banku centralnego. RPP w obecnym składzie kontynuowała politykę bezpośredniego celu inflacyjnego i nie stosowała niekonwencjonalnych instrumentów polityki pieniężnej. Wypowiedzi wybranych przez Senat członków RPP oraz kandydatów do RPP zgłoszonych przez posłów nie wskazują na chęć zmiany dotychczasowej strategii prowadzenia polityki pieniężnej.
Narodowy Bank Polski stoi na stanowisku, że prowadzenie zrównoważonej polityki gospodarczej, w tym efektywnej polityki pieniężnej jest możliwe jedynie przy zachowaniu stabilności sektora finansowego, którego główną część stanowi sektor bankowy. Obecnie jest on dobrze skapitalizowany i zarządzany. NBP będzie więc wspierał działania służące stabilności sektora i przeciwdziałał rozwiązaniom mogącym wywierać negatywny wpływ na wzrost akcji kredytowej oraz bezpieczeństwo środków zgromadzonych przez obywateli na rachunkach bankowych, a tym samym – w ostatecznym rozrachunku – podważające podstawy zrównoważonego wzrostu gospodarczego Polski.
Narodowy Bank Polski uważa, że należy poszukiwać takich rozwiązań problemu hipotecznych kredytów walutowych, które nie naruszą stabilności sektora finansowego i możliwości prowadzenia zrównoważonej polityki gospodarczej.